Báo đốm luôn được xem là loài thú chạy nhanh nhất thế giới động vật (chỉ tính các loài động vật “chạy” được).
Ở một số thời điểm, chúng có thể đạt tốc độ lên tới 90 – 100km/h, ngang ngửa một cỗ xe gắn máy của loài người. Và quan trọng hơn, chúng có thể săn mồi ở vận tốc như thế – hành vi đòi hỏi khả năng quan sát cực nhạy.
Nhưng bí mật đằng sau tốc độ này là gì, khoa học từ lâu đã phải đau đầu tìm hiểu. Như với con người, chúng ta không có cơ thể tốt để tải được tốc độ như thế. Ngay cả khi trực tiếp lái xe, vận tốc quá nhanh cũng khiến chúng ta hoa mày chóng mặt, dễ mất thăng bằng rồi.
Tuy vậy, theo một nghiên cứu mới đây từ Bảo tàng Lịch sử tự nhiên Mỹ, các nhà khoa học đã tìm ra bí mật đứng sau tốc độ kinh khủng của thần thánh báo đốm. Theo đó, báo đốm có phần tai trong được thiết kế khá đặc biệt, cho phép chúng giữ thăng bằng khi chạy với tốc độ cao.
Để có được kết luận này, nhóm chuyên gia đã phải sử dụng công nghệ chụp cắt lớp với độ phân giải cao nhất, quét hộp sọ của 21 cá thể họ mèo. 7 trong số đó là thần thánh báo đốm ngày nay, và ít nhất 1 thuộc về một loài đã tuyệt chủng từ 126.000 năm trước, số còn lại là các loài họ mèo khác.
Các chuyên gia cũng dùng cả công nghệ dựng 3D để tái hiện lại hình dạng tai của báo. Kết quả, tai trong của báo có những đặc điểm rất khác so với các loài họ mèo thông thường, như hổ, sư tử…
“Thiết kế đặc biệt này làm tăng độ nhạy cảm và tốc độ phản ứng khi cử động đầu. Đó là lý do báo vẫn có tầm nhìn ổn định khi săn mồi ở tốc độ “khủng” như vậy.” – trích lời John Flynn, tác giả nghiên cứu.
Một tác giả khác là Camille Grohé chia sẻ: “Nếu quan sát thần thánh báo chạy qua phim quay chậm, chúng ta sẽ thấy một chuỗi động tác rất kinh khủng: từ đôi chân, lưng, toàn bộ cơ bắp được di chuyển với uy lực cực mạnh.”
“Nhưng cái đầu thì gần như không có chút chuyển động nào.”
Nhờ cấu trúc tai trong đặc biệt, báo đốm có thể giữ vững tầm nhìn và dáng chạy cực kỳ thăng bằng khi di chuyển với vận tốc lên tới gần 100km/h.
“Tính đến thời điểm hiện tại, chưa ai chính thức điều tra cấu tạo tai trong của loài báo với khả năng săn mồi thượng thừa của chúng.”
“Chúng tôi nhận thấy bên trong tai chúng có sự tách rời giữa hệ vận động và hệ thống cảm nhận tốc độ” – Grohé giải thích.
Cũng theo Grohé, đây là sự thích nghi để cạnh tranh với các loài vật khác từ thời xa xưa. Về cơ bản, báo đốm không quá khỏe, nên chúng buộc phải dùng đến tốc độ để trở nên khác biệt.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Scientific Reports.